Stel, je zit in de bijstand en het lukt je niet om werk te vinden, bijvoorbeeld door een burn-out, beperking of taalachterstand. Maar je bent wél goed in iets, bijvoorbeeld koken, tekenen of websites bouwen. Dan kun je terecht bij een sociale coöperatie om te ontdekken of je een eigen onderneming kunt starten. LaNSCO maakte kennis met drie nieuwe coöperaties.
Expeditie 038
Shirley Kambel is één van de initiatiefnemers van Expeditie 038 in Zwolle. Ze zag zoveel mensen met talent en mooie dromen bij mensen in de bijstand dat ze vond dat ze daar iets mee moest. Een coöperatie was volgens haar een mooi middel om mensen in beweging te krijgen. Ze stapte met haar idee naar de gemeente Zwolle, en die was direct enthousiast.
Deelnemers hoeven niet bang te zijn dat ze worden gekort op hun uitkering zodra ze wat geld gaan verdienen. De inkomsten komen in een potje terecht dat weer gebruikt kan worden om je onderneming verder op te zetten, bijvoorbeeld voor materialen of extra scholing. De oprichtster noemt het ook wel ‘ondernemen naar vermogen’, want niet iedereen kan ook even lange dagen maken.
Kunstenares Kim Broersma is een van de deelnemers. Na een burn-out wil ze zich nu volledig richten op haar passie; tekenen en schilderen, en daar ook haar brood mee verdienen. Het liefst wil ze gewoon alleen maar bezig zijn met dingen maken, tekenen en schilderen, en niet met acquisitie, marketing of een website bouwen. Maar om klanten te krijgen en geld te verdienen moet dat wel, maar daar heb ik heel andere vaardigheden voor nodig dan voor een tekening. Daar kan ik dus wel wat hulp bij gebruiken.”
De coöperatie krijgt een apart traject voor vluchtelingen met verblijfsstatus. De focus is daarbij gericht op mensen die in het land van herkomst ook al ondernemer waren en ook hier weer een bedrijf willen opstarten. Volgens Rudolf Evenduim, voorzitter van Expeditie 038, is de hulpvraag voor hen anders dan bij mensen die vanuit de bijstand iets nieuws willen beginnen. Ze weten al wat ze willen en wat ze kunnen. Bij de coöperatie leren ze hoe het is om in Nederland te ondernemen, wat ze kunnen verwachten en welke regels en voorschriften er zijn.
De coöperatie-leden krijgen workshops en cursussen die hen verder helpen in het ondernemen. De voorzitter is zelf ondernemer en deelt graag zijn ervaringen. Uitstromen is een doel geeft hij aan, maar vindt het ook geslaagd als iemand weer een gevoel van eigenwaarde krijgt, weer een dagritme heeft en weer mee kan doen in de samenleving.
Together in Company
De sociale coöperatie Together in Company in Hardenberg is sinds kort uit de startblokken. Elf inwoners met een uitkering gaan experimenteren met een eigen bedrijf, zonder het gevaar te lopen hun recht op bijstand te verliezen. ‘Ruim’ een hip bedrijfsverzamelgebouw voor creatieve ondernemers, biedt onderdak aan de coöperatie. Het is een onafhankelijke vereniging waar acht tot zestien vaak creatieve mensen hun eigen producten of diensten aanbieden aan de gemeenschap. Eventuele inkomsten gaan in een gezamenlijke pot voor kleine investeringen. De deelnemers, drie autochtone inwoners en acht Hardenbergers met een verblijfsstatus, ondersteunen en stimuleren elkaar en worden begeleid in het opzetten van een eigen zaak. Alle deelnemers maken onder leiding van Rex Hendriksen van Bureau Integratiekracht en Mark Leer van marketingbureau Rankinc een bedrijfsplan onder de paraplu van de coöperatie.
Een van de deelnemers van Together in Company is Dharmawatie Bandhoesingh. Ze wil een winkel in exotische sieraden uit alle continenten openen, niet alleen voor ouderen maar vooral ook voor jongeren vanaf zestien jaar. In 2015 kwam de nu 63-jarige Surinaamse naar ons land. In haar geboorteland runde ze een supermarkt en was ze docent geschiedenis. Nu wil ze uit de bijstand. Coöperatiegenoot Henk heeft het idee opgevat om met een foodtruck belegde broodjes verkopen op markten en evenementen. En de Oekraïense Ina gaat met breimachines truien maken van allerlei soorten wol maar ook van vezels als brandnetel en hennep.
Twee Eritrese dames richten zich op de verkoop van Afrikaanse sieraden en specerijen en twee Jamaicaanse statushouders willen Caribische ingrediënten en ‘patties’ oftewel pasteitjes met vlees op de markt brengen. Verder zijn er plannen voor het repareren van mobieltjes en laptops, en het maken van bijzondere lampen.
De gemeente Hardenberg stelde Bureau Integratiekracht en Rankinc aan als projectbegeleiders. De in Deventer gevestigde bureau’s hielden onlangs in hun ‘eigen’ gemeente een presentatie. Naast Deventer hebben nu ook Apeldoorn en Voorst interesse in een sociale coöperatie.
Vidi
Tot slot is Vidi in Sittard-Geleen een van de pas opgerichte Sociale Coöperaties in Zuid Limburg. Bij Vidi werken ze aan ondernemerschap en ondernemersvaardigheden, maken sociale contacten, doen ervaring op en ontwikkelen zelfvertrouwen. Voor mensen met een bijstandsuitkering een kans om te bouwen aan hun zelfstandige toekomst, zeggen de initiatiefnemers. Voor wethouder Judith Bühler is de Sociale Coöperatie een goede aanwinst voor de gemeente, en een mooie aanvulling op het aanbod binnen de Participatiewet.
Bij Vidi werken deelnemers met een afstand tot de arbeidsmarkt aan een eigen bedrijf onder de vleugels van de coöperatie. Daarbij wordt rekening gehouden met wat ze zelf (aan)kunnen en wat ze nog nodig hebben, zoals ondersteuning bij de marketing, een boekhouding opzetten en offertes maken. Maar ook samenwerking en het leren van elkaar is een belangrijk doel.
Sociale Coöperatie Vidi huist in het voormalige warenhuis Schunck aan de Rijksweg Zuid in Geleen. Nu wordt dit pand gebruikt door Sjoenk, een creatieve broedplaats waar ondernemers, studenten en bedrijven werken aan een circulaire, sociale economie met en voor elkaar.
